ABD’deki bir küme araştırmacı, COVID-19 tedavisi için bir sakız denemesi yaptı. Bulgular, SARS-CoV-2 ile enfekte olan bireylerin tükürüklerinde yüksek seviyede virüs olduğunu gösteriyor. Bu nedenle takım, geliştirdikleri sakızın virüsün yayılımını önleyip önleyemeyeceğini araştırdı.
SARS-CoV-2, bedenimizdeki makul hücrelerin yüzeylerinde bulunan ACE2 proteinlerine tutunarak insan hücrelerine girer. Science Alert‘in haberine nazaran, ACE2 proteinlerinin virüs parçacıklarını ağızda tutabileceği fikriyle takım bu proteine sahip sakızı geliştirdi. Araştırma takımı, bulgularını Molecular Therapy mecmuasında yayımladı.
COVID-19 tedavisi için nitekim sakız işe fayda mı?
Araştırmacılar, sakızın aktifliğini test etmek için COVID-19 hastalarından tükürük örnekleri aldı. Akabinde bu örnekleri sakızın bir formuyla karıştırdı. Bu sakızla tedavi edilen tükürüğün, bir plasebo (ACE2 proteini olmayan sakız) ile tedavi edilenlere kıyasla kıymetli ölçüde daha az sayıda SARS-CoV-2 virüs partikülüne sahip olduğunu buldular.
COVID-19 tedavisi için geliştirilen sakız, tüm dünyada yankı uyandırdı. 5 mg‘ı hücrelere viral girişi değerli ölçüde azaltırken, 50 mg ise viral girişi yüzde 95 oranında azalttı. Yani ACE2 sakızının SARS-CoV-2 spike proteininin hücreleri enfekte etme yeteneğini önemli biçimde engellediğini gösteriyor.
Çalışmanın bulguları umut verici görünse de sakızı şimdi oyun değiştirici olarak göremeyiz. Zira birincisi, bu çalışma sırf deneysel. Yani beşerlerle değil, denetimli şartlarda bir laboratuvarda yapıldı. Laboratuvar deneyindeki şartlar, bir kişinin ağzındaki şartlardan farklıdır.
Araştırmacılar, çiğneme hareketinin sakızdaki ACE2 proteininin bütünlüğünü etkilemediğini göstermek için bir çiğneme simülatörü kullandı. Lakin sorular yalnızca bununla sonlu değildi. Örneğin, beden ısısı ve ağız bakterileri üzere bir kişinin ağzındaki ortamın sakızın aktifliği üzerinde rol oynayıp oynamayacağını şimdi bilmiyoruz.
İkinci olarak ise, bilim insanları deneylerde tam SARS-CoV-2 virüsünü kullanmadı. Ayrıyeten araştırmacılara nazaran bu sakızın kullanım alanı klinik ortamlar. Örneğin, diş ameliyatlarında yahut COVID-19 odalarında yayılmayı azaltmak üzere.
